Patrząc w gwiazdy – polskie i słowackie parki ciemnego nieba
Świeże powietrze, lekki wiatr kołyszący liśćmi i przemykający przez bujne trawy, odgłosy lasu i szemrzący w oddali strumyk, a nad nami bezchmurne niebo, na którym migocą gwiazdy. Niesamowity klimat i możliwość przebywania „bliżej gwiazd”…
W aglomeracjach, gdzie niebo jest zanieczyszczone światłami miasta, taki obrazek byłby niemożliwy do zobaczenia. Dlatego też, w miejscach, gdzie niebo jest ciemne, a gęstość zaludnienia niewielka, tworzone są parki ciemnego nieba – miejsca, w których powstają obserwatoria astronomiczne, organizowane są prelekcje i spotkania. Możliwość obcowania z naturą, szukanie ukojenia i oderwania się od codziennych zmagań współgra z ideami prezentowanymi przez markę Carpathia, która od lat stara się przywrócić świadomość wielkości natury.
W odległym zakątku kraju
Idea tworzenia parków ciemnego nieba zrodziła się stosunkowo niedawno, kiedy zaczęto obserwować coraz większe „zanieczyszczenie” nieba, spowodowane ekspansją szeroko rozumianej cywilizacji. Podobnie jak parki chroniące przyrodę (parki narodowe, krajobrazowe, rezerwaty), parki ciemnego nieba mają chronić to, co najcenniejsze – nie tylko na ziemi, ale i ponad naszymi głowami. Największa liczba parków ciemnego nieba znajduje się na terenie Kanady i w Stanach Zjednoczonych, w Europie ta inicjatywa dopiero rozpoczyna swój rozwój. Warto jednak nadmienić, iż dwa z europejskich parków znajdują się w Polsce: w Górach Izerskich oraz w Bieszczadach. Również nasi południowi sąsiedzi, Słowacy, posiadają na swoim terenie tego rodzaju ochronę: w Parku Narodowym Połoniny. Obszary te wyróżniają się wyjątkowo niską gęstością osadniczą, a więc wpływ człowieka na środowisko jest minimalny. Pod względem zanieczyszczenia światłem terytorium Parku Narodowego Połoniny jest najciemniejszym obszarem na Słowacji.
„Park Gwiezdnego Nieba – Bieszczady” oraz „Park Ciemnego Nieba – Połoniny” powstały kilka lat temu, odpowiednio w 2013 i 2010 roku. Bieszczadzki Park Ciemnego Nieba jest drugim co do wielkości tego typu parkiem w Europie, wraz z obszarem słowackim tworzy łącznie powierzchnię 162 365,42 ha. Na terenie PN Połoniny utworzone zostało również obserwatorium astronomiczne, z planetarium i miejscami noclegowymi. Na terenie Parku znajduje się też ścieżka dydaktyczna o nazwie „Ciemne niebo”, o łącznej długości nieco ponad jednego kilometra.
Szukając Drogi Mlecznej
Możliwości korzystania z udogodnień i wiedzy miłośników astronomii są dostępne dla każdego, kto chociaż przez chwilę chciałby przenieść się do innego świata – wciąż nieskalanego cywilizacją. „Gwiezdni przewodnicy” zapewniają niesamowite opowieści i niezwykły klimat spotkań z ciemnym niebem. Najbardziej spektakularnym elementem dla większości osób odwiedzających tereny parków jest Droga Mleczna – widoczna gołym okiem, płynąca przez pół nieba i rozświetlająca je tak mocno, iż obiekty znajdujące się na ziemi rzucają cień. Zaawansowane technologicznie teleskopy pozwolą także na obserwowanie usianej kraterami powierzchni księżyca, pierścieni Saturna, księżyców Jowisza czy spadających gwiazd – szczególnie pięknych w sierpniu, podczas „deszczu meteorów”.
Parki gwiezdnego nieba mają także inną, niezwykle ważną misję: chcą przypomnieć znaczenie prawdziwej, pierwotnej ciemności. Naturalna ciemność jest o tyle ważna, że stanowi wyznacznik jakości i czystości środowiska, w którym żyjemy. Jeśli zatem tylko nadarzy się okazja, wybierzmy się do Parku Ciemnego Nieba, gdzie, leżąc na leżaku, okryci kocem, z gorącą herbatą w termosie, słuchać będziemy opowieści i patrzeć w niebo, wypatrując spadających gwiazd, spełniających życzenia…
CARPATHIA to coś więcej niż marka terytorialna, to sposób myślenia o Karpatach. Przyłącz się do nas, aby współtworzyć gospodarczy znak jakości Karpat, który skupia najlepsze produkty, atrakcje i usługi o charakterze karpackim.
Więcej informacji o CARPATHII uzyskasz:
Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska
www.wedrowaniebezplecaka.visitcarpathia.com
